قرارداد هوشمند چیست؟
یک قرارداد هوشمند Smart contract ، مانند هر قراردادی، شرایط یک توافق را تعیین میکند اما برخلاف قراردادهای سنتی، شرایط قرارداد هوشمند بهصورت کد در حال اجرا بر روی بلاکچینی مانند اتریوم اجرا میشود. قراردادهای هوشمند به توسعهدهندگان امکان ساخت برنامههایی را میدهد که از امنیت، قابلیت اطمینان و دسترسی بلاکچین بهره میبرند و در عین حال عملکرد پیچیده همتا به همتا را ارائه میدهند؛ همه چیز از وام و بیمه گرفته تا تدارکات و بازی.
میتوان گفت که قرارداد هوشمند پروتکلی است مثل سایر برنامهها و اپلیکیشنهایی که برنامهنویسان طراحی میکنند و اگر مفاد آن بهدرستی اجرا شود، به اجرا درمیآید. این نوع قرارداد قبل از اجرا بهطور کامل و دقیق کدنویسی میشود و بعد در بستر فناوری بلاکچین که یک دفتر کل توزیعشده و غیرمتمرکز است، اجرا میشود. در واقع قراردادهای هوشمند بهعنوان پروتکلهای تراکنش کامپیوتری تعریف شدهاند که شرایط قرارداد را اجرا میکنند.
همانطور که بسیاری از ما اکنون میدانیم، بیت کوین برای جایگزینی بانکها اختراع شد اما بلاک چین، فناوری زیربنایی ارزهای دیجیتال، ثابت کرد که میتواند تقریباً جایگزین هر واسطهای شود. به این ترتیب، پول دیجیتال به وجود آمد. بهدنبال آن، پول قابل برنامهریزی معرفی شد و این چیزی بود که پول نقد هرگز نمیتوانست انجام دهد. «پول قابل برنامهریزی» تمرکززدایی را به سطح بعدی ارتقا داد. این توانایی درونی برای اجرای قراردادهای توافقشده بدون دخالت انسان و در عین حال با شفافیت کامل را داشت. این دقیقاً مفهوم قراردادهای هوشمند است.
در یک قرارداد هوشمند بهعنوان قراردادی خوداجرا، شرایط توافق بین خریدار و فروشنده مستقیما در خطوط کد نوشته میشود. یک قرارداد هوشمند امکان انجام معاملات و توافقات مورداعتماد را بین دو فرد ناشناسی که حتی یک بار هم همدیگر را ندیدهاند، بدون نیاز به نهاد مرکزی، مکانیسم اجرایی خارجی یا سیستم قانونی، فراهم میکند. در این حالت، تراکنشها بسیار شفاف، غیرقابل برگشت و قابل ردیابی هستند.
اما در ادامه میخواهیم ببینیم از چه زبانهایی برای قراردادهای هوشمند استفاده میشود؟ با ۵ مورد از این زبانها آشنا میشویم.
۵ زبان مورداستفاده برای قراردادهای هوشمند
همانطور که میدانید در حال حاضر زبانهای بسیاری در دنیای برنامهنویسی وجود دارد که مورداستفاده برنامهنویسان قرار میگیرد اما هر زبانی در حوزه خاص خود کاربرد دارد. درمورد قراردادهای هوشمند هم بعضی زبانها هستند که کارکردشان در این زمینه با توفیق همراه بوده و در عرصه ایجاد قراردهای هوشمند موفق عمل کردهاند.
میتوان گفت که معطوف شدن جهان به دیجیتالی شدن، شرکتها را به جستجوی رویکردهای کارآمد و ایمن برای انتقال فرآیندهای تجاری موجود خود به پلتفرمهای دیجیتال مجبور کرده است. بلاک چین بهعنوان یکی از فناوریهای پربار با ارزش امنیت و شفافیت در تغییر فرآیندهای مرسوم ظاهر شده است و قراردادهای هوشمند هم یکی از امیدوارکنندهترین کاربردهای فناوری بلاک چین با عملکردهای متنوع بوده است. بنابراین، اخیراً علاقه به زبانهای برنامهنویسی قراردادهای هوشمند افزایش یافته است. ما در این مقاله شما را با ۵ زبان از این زبانها آشنا میکنیم:
Solidity:
یک زبان برنامهنویسی شیءگرا و ایستا تایپ است که به توسعهدهندگان اجازه میدهد قراردادهای هوشمند ایجاد کنند.
Solidity بر اساس زبانهای برنامهنویسی موجود مانند C++، Python و JavaScript طراحی شده است، بنابراین از ساختارهای زبانی مشابهی که در این زبانها یافت میشود، استفاده میکند که به احتمال زیاد این کار را برای توسعهدهندگان آسان میکند.
این زبان بهعنوان اولین زبان برنامهنویسی قراردادهای هوشمند، از بازار گستردهای برخوردار است و برای ساخت بسیاری از برنامههای غیرمتمرکز استفاده میشود. این برای نوشتن قراردادهای هوشمند بر روی اتریوم توسعهیافته است. در واقع درست مانند جاوا و ماشین مجازی جاوا (JVM)، Solidity روی ماشین مجازی اتریوم (EVM) اجرا میشود.
Rust:
طبق نظرسنجیهای Stack Overflow، Rust یکی از محبوبترین زبانهای برنامهنویسی برای پنج سال متوالی است. این زبان، یک زبان برنامهنویسی با تایپ استاتیک سطح پایینبا ویژگی سریع و کارآمدبودن در حافظه است. در صنعتی که مقیاسپذیری قابل مذاکره نیست، Rust بهعنوان یک زبان، خانهای پیدا میکند. این زبان یک زبان برنامهنویسی نسبتا جدید با قدرت فوقالعاده است در حالیکه سادگی، کارایی حافظه، قابلیت اطمینان و پیچیدگی را در کنار هم حفظ میکند.
بهطور پیشفرض، Rust بهترین شیوههای طراحی و توسعه را در نظر میگیرد و همچنین به شما فرصت میدهد تا در صورت تمایل، آنها را تغییر دهید. Rust هیچ زبالهگردی ندارد، به این معنی که هیچ حادثه غافلگیرکنندهای (ناشی از زبان) در طول زمان اجرا پیش نخواهد آمد. همه این عوامل Rust را به یک انتخاب عالی برای برنامهنویسی بلاک چین تبدیل میکند. جای تعجب نیست که یکی از سریعترین بلاک چینها، سولانا، با Rust در هسته خود ساخته شده است. کامپایلر Rust دارای یک خروجی با کد رنگی و یک خروجی خطای دقیقتر برای کمک به اشکالزدایی است.
در بسیاری از موارد، Rust با برجسته کردن کد مربوطه، همراه با توضیح، علت خطا و مکان یافتن آن را نشان میدهد. همچنین در برخی موارد، رفع خطا را ارائه میدهد.
Rust شامل برخی از ویژگیهای شیءگرا است. شما میتوانید ساختارها و دادهها را ایجاد کنید اما بر خلاف سایر زبانهای شیءگرا، وراثت نشان نمیدهد. بلاکچین قراردادهای هوشمند با استفاده از Rust شامل Solana، Polkadot و Near Blockchain است. شما میتوانید بسیاری از پروژههای بلاکچین ساختهشده با Rust را در این مخزن GitHub بیابید.
Vyper:
یک زبان برنامهنویسی شبیه پایتون، قراردادمحور است که ماشین مجازی اتریوم (EVM) را هدف قرار میدهد. دارای ویژگیهای خاص قرارداد، مانند اعلانهای رویداد برای شنوندگان، متغیرهای جهانی سفارشی و ثابتهای جهانی است.
Vyper برای رسیدگی به مسائل امنیتی موجود در Solidity ساخته شده است. این برای تکمیل Solidity ساخته شده است، نه جایگزین آن.Vyper ویژگیهای کمتری نسبت به Solidity دارد تا قراردادها را ایمنتر و حسابرسی را آسانتر کند و در نتیجه، از اصلاحکنندهها، وراثت، مونتاژ درونی، بارگذاری بیش از حد عملکرد و اپراتور، فراخوانی بازگشتی، حلقههای با طول بینهایت و باینری ثابت پشتیبانی نمیکند.
ساخت قراردادهای هوشمند ایمن با Vyper امکانپذیر و طبیعی است زیرا کمتر مستعد حملات هستند. کد Vyper برای انسان قابل خواندن است. برای Vyper، سادگی برای خواننده مهمتر از سادگی برای نویسنده است. یکی از ویژگیهای قابل توجه Vyper توانایی محاسبه حد بالایی دقیق برای مصرف گاز مربوط به یک فراخوانی تابع Vyper خاص است.
جاوا اسکریپت:
جاوا اسکریپت یک زبان برنامهنویسی همه منظوره است و جایی در فضای بلاکچین پیدا کرده است. از آنجایی که جاوا اسکریپت یک زبان سطح ابتدایی است، اکثر بلاکچینها تمایل دارند یک بستهبندی یا کتابخانه جاوا اسکریپت ایجاد کنند تا به توسعهدهندگان این امکان را بدهند که بهراحتی وارد اکوسیستم شوند و در اسرع وقت شروع به ساخت محصولات شگفتانگیز کنند.
Hyperledger Fabric یک بلاکچین است که به شما امکان میدهد با چند زبان برنامهنویسی از جمله جاوا اسکریپت (Node.js) یک قرارداد هوشمند بسازید.
بنیاد Solana همچنین بستههای جاوا اسکریپت را در اطراف برنامههای Solana Rust ساخته است که به توسعهدهندگان جاوا اسکریپت اجازه میدهد تا در اسرع وقت شروع به ساخت Dapp در بلاکچین کنند. چندین ابزار با جاوا اسکریپت برای کمک به توسعه بلاکچین ساخته شده است اما نه برای هسته بلاکچین بلکه به دلیل بررسی نوع ضعیف آن.
Yul:
یک زبان برنامهنویسی متوسط است که برای رفع نیازهای باطنهای مختلف به کد بایت کامپایل شده است. کامپایلر Solidity یک پیادهسازی آزمایشی دارد که از Yul بهعنوان یک زبان میانی استفاده میکند. Yul در حالت مستقل و برای مونتاژ درون خطی در Solidity استفاده میشود. Yul یک هدف عالی برای مراحل بهینهسازی سطح بالا است که میتواند برای هر دو پلتفرم EVM و ewasm بهطور یکسان مفید باشد.
نتیجهگیری:
اینکه کدام زبان برنامهنویسی از لیست بالا را باید استفاده کنید به بلاکچینی که میخواهید روی آن کار کنید بستگی دارد. بهعنوان مثال، برای بلاکچین اتریوم، Solidity بهترین انتخاب برای اکثر توسعهدهندگان است البته، ما انتظار داریم که پشتیبانی از زبانهای متعارف بیشتر و زبانهای بلاکچین بیشتری ارائه شود زیرا هنوز یک فضا در حال ظهور است.
به سازمانهایی مانند Bitso و Coinsquare بپیوندید که از LogRocket برای نظارت فعالانه برنامههای Web3 خود استفاده میکنند.
مسائل سمت مشتری که بر توانایی کاربران برای فعالسازی و انجام تراکنشها در برنامههای شما تأثیر میگذارد، میتواند به شدت بر نتیجه شما تأثیر بگذارد. اگر به نظارت بر مشکلات UX، نمایش خودکار خطاهای جاوا اسکریپت و ردیابی درخواستهای کند شبکه و زمان بارگذاری مؤلفه علاقه دارید، LogRocket را امتحان کنید.
در این مقاله نیز میتوانید درمورد چند زبان برنامهنویسی مطالبی را بخوانید.