مرور تاریخچه‌ای بر نسل اول و دوم اینترنت، مقدمه تغییر نسل دیجیتال
اجازه دهید تا قبل از آشنایی کامل با وب 3 و تحولاتی که در دنیای اینترنت ایجاد کرده است، ابتدا با تاریخچه وب 1 و وب 2 آشنا شویم. اواخر دهه 1990 بود که نسخه اولیه اینترنت پا به دنیای تکنولوژی‌های دیجیتال گذاشت.
در دنیای اینترنت نسل اول، شما تنها می‌تواستید تعدادی از صفحات مختلف را ببینید که بیشترشان هم به صورت وبلاگ بودند؛ درواقع در وب 1، کاربران تنها اجازه دسترسی به مجموعه‌ای از پیوندها و صفحات اصلی را داشتند و خودشان نمی‌توانستند به تولید محتوا و تعامل بپردازند. با گذر زمان، امکانات جدیدی مانند ایمیل به جذابیت‌های وب 1 اضافه شد.
از اوایل دهه 2000، پای وب 2 هم به دنیای اینترنت باز شد؛ شاخص‌ترین ویژگی نسل دوم اینترنت، ایجاد بستری برای تعامل کاربران و تولید محتوای اختصاصی توسط آنها بود؛ در حقیقت علاوه بر خواندن، نوشتن هم جزو اختیارات کاربران در اینترنت نسل دوم بود؛ ظهور وب 2 مقدمه‌ای برای ایجاد پلتفرم‌هایی مثل فیس‌بوک، اینستاگرام و سایر شبکه‌های اجتماعی شد.
می‌توانیم دوره نسل دوم اینترنت را به دو بازه زمانی مختلف تقسیم کنیم؛ احتمالا یادتان می‌آید که در دهه‌های پیش اتصال به شبکه اینترنت، از طریق اتصال دیال آپ (Dial up connection) ممکن بود؛ تقریبا ده سال بعد از ظهور وب 2، اتصال دیال آپ به خاطره‌ها پیوست و از آن زمان، تعامل کاربران با یکدیگر و ارتباطات دیجیتال در سطح جهان بسیار پررنگ‌تر از گذشته شد و شکل جدیدی به خود گرفت.
اینترنتی که هم‌اکنون شما با استفاده از آن به شبکه جهانی متصل شده‌اید، اینترنت نسل دوم است. در دنیای امروزی، شاهد وجود تعداد زیادی از پلتفرم‌ها و ابزارهای مختلف هستیم که موجب تعامل بیشتر کاربران با یکدیگر می‌شوند.
ایجاد زبان‌های برنامه‌نویسی سطح بالا و قابلیت‌هایی مثل طراحی سایت و توسعه نرم‌افزار باعث شده است تا کاربران از نقاط مختلف دنیا بتوانند محتواهایشان را در انواع مختلف به اشتراک بگذارند و با یکدیگر در ارتباط باشند.
با اینکه هر روز در حوزه دیجیتال اینترنت نسل دوم، شاهد پیشرفت‌های بسیار بزرگی هستیم، اما معایب و نواقصی که شاهد آن هستیم، توانایی تغییر این نسل از اینترنت را دارد. وقت آن رسیده است تا شاهد ظهور نسل جدیدی از شبکه اینترنت در سطح جهان باشیم.
تکامل شگفت انگیز اینترنت با ظهور وب 3
در جدیدترین نسل از شبکه جهانی اینترنت، به کاربران این اجازه داده می‌شود که علاوه بر خواندن و تبادل اطلاعات، مدیریت و انتقال داده‌ها را هم کاملا در دست بگیرند. در واقع اینترنت نسل سوم، کاملا به دستان کاربران مدیریت می‌شود و سلطه بشر بر آن بیشتر شده است.
اگر بخواهیم مهم‌ترین مولفه اینترنت نسل سوم را به صورت واضح‌تر بیان کنیم، این است که در وب 3 خود افراد به تنهایی به صورت کاملا مستقیم با اطلاعات سرور سر و کار دارند و سهامدار اینترنت محسوب می‌شوند، بر خلاف اینترنت نسل‌های گذشته که پای شرکت‌های سهامدار و مالکین دیگر به عنوان واسطه اطلاعات بین کاربران و سرورهای اینترنت همیشه مطرح بود.
قابلیت غیرمتمرکزسازی برنامه‌ها (Decentralized applications) یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های اینرتنت نسل سوم است که آن را از نسل‌های قبلی متمایز می‌کند.
احتمالا حدس می‌زنید در دنیای شبکه‌های اجتماعی ارتباطات، شبکه جهانی اینترنت نسل دوم روی شرکت‌های انگشت‌شماری مانند توییتر، فیس بوگ، گوگل و چند شرکت متمرکز شده است؛ خبری از هیچ گونه انحصار در وب 3 نیست و ثبت و انتقال اطلاعات در اینترنت نسل سوم به صورت مستقیم وابسته به کاربران است.
تکنولوژی وب 3 چه تفاوتی با نسل‌های قبلی اینترنت دارد؟
همانطور که اشاره کردیم، متمرکز بودن اینترنت نسل اول و دوم، از مهم‌ترین ایرادات این نسل‌ها بودند که قرار است در نسل سوم شبکه اینترنت به طور کلی رفع شود؛ استفاده از فناوری بلاک چین، باعث امنیت بالای سرورهای وب 3 شده است. نسل سوم اینترنت سرویس‌های اختصاصی‌تری برای کاربران فراهم می‌کند.
جالب است بدانید که هیچ یک از شبکه‌های اجتماعی در اینترنت نسل سوم قابل فیلترشدن نیستند؛ چراکه همه آنها بر پایه فناوری بلاک چین و توکن‌ها برنامه نویسی شده‌اند؛ بنابراین دولت‌ها هم نمی‌توانند نقش خاصی در اعمال محدودیت و فیلترینگ داشته باشند. هم‌چنین احتمال ایجاد اختلال و هک‌شدن اطلاعات هم در وب 3 بسیار ضعیف است.
چرا باید از وب 3 استفاده کنیم؟
یکی از ویژگی‌های نسل سوم وب، عدم نیاز به نهاد مرکزی کنترل کننده است، از این رو اطلاعات کاربران محفوظ می‌ماند. اطلاعات کاربران رمزنگاری می‌شود و تمام اطلاعات‌‌شان در اختیار خودشان قرار می‌گیرد؛ شرکت‌های تبلیغاتی نمی‌توانند از اطلاعات کاربران بدون اجازه استفاده کنند و بایستی کاربران مطابق با صلاحدید خودشان اطلاعات را به اشتراک بگذارند.
یکی دیگر از مزایای وب 3، اجرای برنامه‌ها بر روی همه سخت‌افزارها است. امروزه بسیاری از برنامه قابلیت اجرا بر روی تمام سخت‌افزارها و سیستم عامل‌ها را ندارند. درحالی که نسل 3 وب این امکان را برای برنامه‌ها می‌دهد تا بدون توجه به نوع سیستم عامل بر روی تمامی سخت‌افزارها اجرا و توسعه داده شوند.
با اتصال محصولات بیشتر به شبکه جهانی وب، مجموعه بزرگتری از داده‌ها را در اختیار الگوریتم‌ها قرار می‌گیرد تا آنها را تجزیه و تحلیل کنند، از این رو با در دست داشتن اطلاعات دقیق‌تر در سریع‌ترین زمان ممکن نیاز کاربران را رفع می‌کنند.
اطلاعات کاربران به صورت غیرمتمرکز ذخیره و نگه‌داری می‌شود و برای سرقت اطلاعات باید کل شبکه هک شود که عملا امکان‌پذیر نیست.
جالب‌ترین ویژگی‌های وب 3
علاوه بر دسترسی کامل کاربران به اطلاعات مختلف، وب 3 مزایا و ویژگی‌های جالب دیگری هم دارد که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:
- امنیت فوق‌العاده در دسترسی به اطلاعات
به جرات می‌توان گفت که میزان امنیت اطلاعات و الگوریتم رمزنگاری آنها در اینترنت نسل سوم به طور چشمگیری افزایش پیدا کرده است؛ صرفا خود کاربران امکان دسترسی به اطلاعات مختلف را دارند، بنابراین نگرانی کمی در مورد هک‌شدن و لورفتن اطلاعات در اینترنت نسل سوم وجود خواهد داشت.
- وب‌گردی با سرعت بسیار بالا
الگوریتم‌های پیشرفته برنامه‌نویسی در وب3، یک سرعت بالا را برای کاربران هنگام جستجو در وب فراهم می‌کند. سرعت بالا در دسترسی به سایت‌های مختلف، نیازهای مخاطب را خیلی سریع رفع می‌کند.
- ارائه ارزهای دیجیتال اختصاصی
همانطور که می‌دانید، تقریبا تمامی ارزهای معتبر در اینترنت نسل دوم توسط دولت کشورهای مختف ارائه می‌شوند؛ در وب 3 اما ارزهای دیجیتال کاملا اختصاصی قابل عرضه هستند که دسترسی راحت‌تر و امنیت بیشتری دارند. تمامی کاربران می‌توانند از مزایای استفاده از ارزهای دیجیتال در اینترنت نسل سوم بهره‌مند شوند.
چند مفهوم کلیدی وب 3
برای درک بهتر نسل سوم وب باید به چند ویژگی اساسی آن نگاه عمیقی داشته باشیم. مانند؛ فراگیری (Ubiquity) و وب معنایی (Semantic Web).
فراگیری یا Ubiquity یعنی همه‌جا حاضر، به عبارت دیگر بودن و یا ظرفیت‌داشتن در لحظه. فرض کنید کاربران یک شبکه مجازی می‌توانند به صورت آنی محتوایی به اشتراک‌گذاری شده را صرف نظر از موقعیت جغرافیایی‌شان دریافت کنند.
از آن جهت که کاربران در پلتفرم وب 3 به دلیل آن‌که در هر کجا و در هر لحظه به اینترنت دسترسی دارند از این رو فراگیری برای دسترسی اطلاعات بیشتر است.
وب معنایی سمانتیک به مطالعه روابط بین کلمات می‌پردازد و به کامپیوترها این امکان را می‌دهد تا داده‌های حاصل از وب مانند تراکنش، ارتباط بین افراد و محتواهای متنی، ویدیویی و تصویری را تحلیل کنند.
از آن جهت که وب معنایی با احساس و معانی محتوا سروکار دارد از این رو به رمزگشایی آنان می‌پردازد در نتیجه کاربران می‌توانند تجربه بهتری از اینترنت از طریق اتصال پیشرفته داده‌ها داشته باشند.
کلام پایانی
وب 3 نسل سوم اینترنت است؛ به‌طوری که از تکنولوژی‌های مختلفی استفاده می‌کند. این پلتفرم می‌تواند داده‌های ورودی شما را آنالیز و تحلیل و آنها را معناشناسی کند.
درحال حاضر برخی از برنامه‌های وب 3 در حال طراحی و توسعه‌اند که با فراهم شدن بستر اینترنت نسل سوم پتانسیل واقعی آنان مشخص خواهد شد. از شما متشکریم که تا انتهای مقاله همراه ما بودید، اگر تجربه یا نظری در این حوزه دارید در قسمت درج نظرات با ما به اشتراک بگذارید.
