واقعیت مجازی و واقعیت افزوده؛ یک قدم فراتر از واقعیت

آشنایی با واقعیت مجازی و واقعیت افزوده و دیگر مفاهیم دنیای متاورس

با پیشرفت روزافزون تکنولوژی، مرز بین واقعیت و دنیای مجازی روزبه‌روز باریک‌تر می‌شود و انسان‌ها شاهد تجربه‌های جدیدی از تلفیق این دو باهم هستند. در این قسمت شما را با 4 مفهوم رایج در دنیای متاورس آشنا می‌کنیم که در کنار وجود شباهت‌های زیاد، تفاوت‌هایی هم دارند و در حوزه‌های مختلف به‌کار می‌روند.

واقعیت مجازی (Virtual Reality)

در این نوع تکنولوژی، ارتباط با دنیای واقعی به کلی قطع می‌‌شود و کاربر با استفاده از ابزارهایی مثل هدفون، عینک VR و دستکش حسی، می‌تواند یک دنیای کاملا مجازی و سه بعدی را تجربه کند که شاید تجربه آن در دنیای واقعی بسیار سخت و حتی غیرممکن باشد.

واقعیت افزوده (Augmented Reality)

این نوع تکنولوژی، ترکیبی از تصاویر مجازی و دنیای واقعی است. با استفاده از دوربین گوشی هوشمند، به‌راحتی می‌توانید عناصر دیجیتال را به نمای زنده اضافه کنید و آن را مانند دنیای واقعی درک کنید. از نمونه‌های واقعیت افزوده می‌توان به لنزهای اسنپ‌چت و بازی Pokemon Go اشاره کرد.

واقعیت مختلط (Mixed Reality)

واقعین مختلط، ترکیبی از دو تکنولوژی واقعیت مجازی و افزوده است که در آن، عناصر دنیای واقعی و دیجیتال با هم در تعامل هستند. هولولنز مایکروسافت، نمونه ای از دستگاه‌هایی است که در آن از این نوع فناوری استفاده می‌شود.

واقعیت بسط‌یافته (Extended Reality)

واقعین بسط‌یافته، یک اصطلاح جامع است که همه فناوری‌های واقعیت مجازی، واقعیت افزوده و واقعیت ترکیبی را شامل می‌شود. این تکنولوژی چه با ارائه اطلاعات بیشتر درباره دنیای واقعی و چه با شبیه‌سازی آن و ایجاد دنیای مجازی، باعث تقویت حواس ما می‌شود. از این تکنولوژی در صنعت بازی‌هایی مثل beat saber و half-life استفاده شده‌ است.

واقعیت مجازی و واقعیت افزوده چه تفاوتی باهم دارند؟

1. در واقعیت مجازی، سهم دنیای مجازی حدود 75 درصد است، در حالی که این سهم در واقعیت افزوده 25 درصد است و در آن بیشتر سعی می‌شود صحنه‌های دنیای واقعی تقویت شود.
2. واقعیت مجازی، به ابزارهایی مانند هدست، عینک و دستکش نیاز دارد، در حالی که در واقعیت افزوده با نصب اپلیکیشن‌ها و نرم‌افزارهای ساده بر روی گوشی هوشمند یا تبلت می‌توان تصاویر گرفته شده را پردازش کرد و برروی محیط واقعی اضافه کرد.
3. کاربران واقعیت مجازی در یک دنیای کاملاً تخیلی حرکت می‌کنند، درحالی که کاربران واقعیت افزوده با دنیای واقعی در تماس هستند.
4. واقعیت افزوده به پهنای باند بالاتری نسبت به واقعیت مجازی نیاز دارد.
5. هدف از واقعیت افزوده، در واقع بهبود دنیای واقعی به‌کمک دنیای مجازی است؛ درحالی که هدف از واقعیت مجازی، جایگزین کردن دنیای واقعی با یک دنیای خیالی است، که در ابتدا برای بهبود صنعت gaming استفاده می‌شد.

نگاهی به مزایای مهم استفاده از روش واقعیت افزوده AR

یکی از مزایای مهم استفاده از این روش این است که به مخاطب اجازه می‌دهد تا کارهای جالب و دور از ذهنی را در موقعیت مکانی خود، انجام دهد. مثلا در نطر بگیرید قصد خرید مبلی را برای خانه خود دارید اما نمی‌دانید آیا رنگ و استایل آن با دیزاین خانه شما هم‌خوانی دارد یا نه. در این موقع است که با استفاده از اپلیکیشنی که در گوشی خود دارید و به‌کمک واقعیت افزوده می‌توانید تصویر مبل موردنظرتان را برروی تصویر منزلتان قرار داده و تصمیم خودتان را برای خرید آن قطعی کنید.

برای استفاده از مزایای واقعیت افزوده، نیاز به ابزارهای زیاد و خاص ندارید و تنها یک دستگاه دیجیتالی هوشمند مثل گوشی همراه، می‌تواند این فناوری را پشتیبانی کند. شما با نصب اپلیکیشن‌ها و برنامه‌هایی که در آن از فناوری واقعیت افزوده استفاده می‌شود، می‌توانید از امکانات مختلف آن لذت ببرید.

معایب واقعیت افزوده که شاید نمی‌دانستید!

• هدست‌های آن برای اپلیکیشن‌های خاصی طراحی شدند و در همه‌حال، قابل استفاده نیستند.
• اجرای پروژه های مبتنی بر AR، هزینه‌بر هستند.
• میزان امنیت و حریم خصوصی در این فناوری بسیار کم و ضعیف است.
• سطح پایین عملکرد دستگاه‌های اجرایی AR، یکی از معایب آن‌ها است. 
• مشکلات سلامتی مثل مشکلات چشمی و چاقی که در اثر استفاده طولانی‌مدت از آن‌ها به‌وجود می‌آید.

واقعیت افزوده و آشنایی با کاربردهای گسترده آن

از این فناوری می‌توان به‌صورت گسترده در حوزه‌های آموزش، سرگرمی، فروش اینترنتی و پزشکی استفاده کرد.

آموزش

فناوری افزوده، یک فضای جذاب برای دانش‌آموزان در کلاس فراهم و بسیاری از مطالب را برایشان ملموس‌تر می‌کند و می‌تواند فرایند یادگیری را سریع‌تر کند. همچنین همراهی با تکنولوژی، می‌تواند به رشد خلاقیت و شکوفا‌شدن استعدادهای دانش‌آموزان هم کمک کند.

سرگرمی

استفاده از AR در بازی‌هایی مثل Pokémon Go، توانسته طرفداران زیادی را به‌خودش جلب کند و آن را به یکی از معروف‌ترین بازی‌های دنیا تبدیل کرده‌است. برنامه Snap Chat هم که یک برنامه عکاسی پرطرفدار در بین کاربران است، از تکنولوژی AR برای اضافه کردن افکت‌ روی عکس واقعی و خلق عکس‌های متنوع و فانتزی استفاده می‌کند.

پزشکی

فروش اینترنتی

با گسترش رغبت کاربران به خریدهای اینترنتی، مدیران کسب‌و‌کارها تلاش می‌کنند با راحت‌تر کردن این فرایند برای خریداران، باعث افزایش رضایت آن‌ها و و جذب مشتریان بیشتر در بازار رقابتی شوند. فناوری AR، با ایجاد فرصت تست و امتحان مجازی کالا قبل از خرید آن، به مشتریان کمک می‌کند تا انتخاب درست‌تر و بهتری داشته باشند.

خدمات پس از فروش

استفاده از فناوری واقعیت افزوده، در ارائه خدمات پس از فروش نقش برجسته‌ای دارد. به‌طور مثال مشتریان با ایجاد ارتباط با متخصصان از راه دور می‌توانند با کمک نمایشگرهای AR، مشکل پیش آمده را بررسی و راه حل‌های ممکن را ارائه کنند و تصمیمات بهتری را بگیرند. این تکنولوژی باعث شده هزینه های کلی برای تیم‌های خدماتی به‌طور چشم‌گیری کاهش پیدا کند، میزان خطا کم شود و کیفیت ارائه خدمات بهتر شود.

برخی از اپلیکیشن‌ها که از واقعیت افزوده استفاده می‌کنند

IKEA

با استفاده از IKEA، کاربران تلفن‌های هوشمند می‌توانند هر کالایی را که دوست دارند قبل از خرید در محیط منزلشان تصویر کنند و آن را با دیزاین منزل خود بسنجند.

(American airline) AR

به کاربران کمک می‌کند مسیرشان به گیت فرودگاه را راحت‌تر پیدا کنند.

Kabaq

برای دیدن سه‌بعدی گزینه‌های منوی رستوران قبل از سفارش غذا می‌تواند به‌کار برود.

AR (نوار اندازه‌گیری)

به‌طور دقیق فاصله را اندازه‌گیری می‌کند.

مزایای مهم و کاربردی واقعیت مجازی VR

• با استفاده از تصاویر کامپیوتری، باعث خلق دنیای خیالی فوق‌العاده جذاب، نمایش محصولات یا فضاها به روش‌های جدید و جالب می‌شود.
• با ایجاد یک فضای سه‌بعدی، تجربه‌های آموزش، پرواز و آزمایش را فراهم می‌کند.
• با ایجاد یک محیط مصنوعی، کاربران می‌توانند آزمایشات خود را قبل از انجام در محیط واقعی، در فضای مجازی تست و امتحان کنند.
• امکان تجربه هایی را به کاربران می‌دهد که در دنیای واقعی دشوار یا امکان‌ناپذیر است؛ مثل سفر به قعر اقیانوس.

معایب واقعیت مجازی VR

• انسان ذاتا دوست دارد محیط طبیعی را تجربه کند ولی VR در این مورد ناتوان است و به‌تنهایی یک روش ناقص به‌حساب می‌آید.
• ابزارهای مورد‌نیاز این روش بسیار هزینه‌بر هستند و تهیه آن برای همه به‌راحتی ممکن نیست.
• استفاده از این ابزارها در همه‌جا و همه‌حال ممکن است راحت نباشد و این باعث ایجاد محدودیت می‌شود.
• کیفیت مهارت و آموزشی که در محیط واقعی به افراد داده می‌شود با کیفیت محیط VR برابر نیست.

VR و کاربردهای آن در زندگی

با ورود فناوری واقعیت مجازی و واقعیت افزوده به زندگی انسان‌ها، تغییرات زیادی در روند پیشرفت و توسعه حوزه‌های مختلف ایجاد شد که در ادامه به برخی از مهم‌ترین حوزه‌ها که متاثر از فناوری واقعیت مجازی هستند اشاره می‌کنیم.

در حوزه آموزش

این فناوری با برداشتن محدودیت‌های مکانی، تجربه آموزش را برای دانش‌آموزان بسیار لذت‌بخش‌تر می‌کند. دانش‌آموزان می‌توانند با این فناوری در راستای یادگیری، سفرهای خیالی و مجازی مختلفی را تجربه کنند که باعث رشد و شکوفایی استعدادهای آن‌ها نیز می‌شود.

در حوزه بازی

در حوزه نظامی

برای شبیه‌سازی موقعیت‌های جنگی و عملیات نظامی می‌توان از VR استفاده کرد. همچنین برای تست آمادگی سربازان و نیروهای امنیتی و آماده‌کردن آن‌ها برای زمان‌های بحرانی استفاده از فناوری VR یکی از بهترین انتخاب‌هاست.

حوزه درمان

یکی از مهم‌ترین کاربردهای فناوری VR در حوزه درمان و پزشکی است. این فناوری برای شبیه‌سازی جراحی‌ها، جراحی‌های رباتیک و درمان برخی از فوبیاها بسیار کاربردی است. دانشجویان حوزه پزشکی بدون ایجاد خطر برای جان بیماران، با تمرین در فضای مجازی می‌توانند خود را برای موقعیت‌های واقعی آماده کنند.

در حوزه ورزش

آینده‌ای هوشمند با واقعیت مجازی و واقعیت افزوده

با ظهور تکنولوژی‌هایی مثل واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، رفته‌رفته مرز بین واقعیت و تخیل کمرنگ‌تر می‌شود و ما هر روز شاهد نوآوری و پیشرفت جدید در این فناوری‌ها هستیم و به دلیل جذابیت‌هایی که دارند نظر مخاطبان زیادی را به خود جلب می‌کنند و ما شاهد ورود این فناوری‌ها با سرعت زیاد به حوزه‌های مختلف زندگی‌مان هستیم.

هرچند این فناوری‌ها مزایای زیادی برای ما ایجاد کرده‌اند؛ اما باید این نکته را همیشه در نظر داشته باشیم که وابستگی بیش از حد به دنیای مجازی در طولانی‌مدت می‌تواند آسیب‌زننده باشد.